Analyse: Hier liggen de kansen voor Feyenoord tegen SS Lazio

Woensdagavond staat Feyenoord voor een uitdaging in de derde groepswedstrijd van de Champions League, waarbij ze het opnemen tegen Lazio Roma. Tot nu toe hebben de Romeinen vier punten behaald door een gelijkspel thuis tegen Atlético Madrid (1-1) en een overwinning uit bij Celtic FC (1-2). Feyenoord volgt hen nauw op met drie punten. Een positief resultaat is van essentieel belang om de hoop op een plek in de volgende ronde van de Champions League levend te houden. Maar de vraag blijft: is het realistisch om zo'n resultaat te behalen tegen het huidige Lazio Roma?

Lazio is voor Feyenoord geen onbekende tegenstander. In totaal speelden de twee ploegen vier keer tegen elkaar. Feyenoord won hiervan twee keer een duel. De overige keren werd er eenmaal gelijkgespeeld en eenmaal verloren. De laatste twee ontmoetingen zullen bij Feyenoorders vrij vers in het geheugen staan. Zo was Feyenoord in de eerste ontmoeting vorig jaar kansloos in Rome, en wisten ze revanche te nemen met een 1-0 overwinning thuis.

Negende plaats
Maar goed, dat was toen. Hoe staat Lazio Roma er hedendaags voor? Het huidige seizoen is Lazio met slechts dertien punten uit negen wedstrijden vrij matig begonnen. Hierdoor bezetten ze momenteel de negende plaats in de Serie A. Niettemin lijken ze de afgelopen weken hun vorm hervonden te hebben. Zo behaalden ze kort voor de internationale pauze een belangrijke overwinning thuis tegen Atalanta (3-2), en pakten ze afgelopen zaterdag opnieuw drie punten door Sassuolo met 0-2 te verslaan.

De speelstijl van Lazio Roma
Om inzicht te krijgen in de speelstijl van Lazio Roma, maken we opnieuw gebruik van de grafieken van Opta The Analyst. Onderstaande grafiek biedt een overzicht van de speelstijl van teams in de Serie A op basis van hun passing. Op de x-as staat 'direct speed (m/s)', wat aangeeft hoe snel een team in balbezit gemiddeld richting het doel van de tegenstander beweegt. Dit geeft inzicht in de directheid van het spel van het betreffende team. Spelen ze de bal geduldig rond of geven ze de voorkeur aan lange ballen? Wat opvalt, is dat Lazio zich vrijwel op het gemiddelde van de Serie A bevindt in termen van directheid.

Op de y-as zien we 'passes per sequence', het gemiddelde aantal passes dat een team speelt per periode van balbezit. Over het algemeen bevinden de betere teams zich aan de rechterkant van de grafiek, omdat ze vaak in staat zijn om de bal lang in bezit te houden. Lazio bevindt zich meer aan de rechterkant. Dit alles suggereert dat Lazio over het algemeen een gematigde opbouwsnelheid heeft en een relatief groot aantal passes per periode van balbezit speelt.

Ter vergelijking voegen we hieronder ook dezelfde grafiek van de Eredivisie toe. Het opvallende is dat Feyenoord in deze grafiek precies dezelfde positie inneemt als Lazio. Dit duidt op een vergelijkbare speelstijl op basis van balbezit momenten tussen de twee teams.

Er is nog een ander informatief overzicht van Opta The Analyst dat besproken moet worden. Dit zijn de zogenaamde 'zones of control' per team in de Serie A. Dit overzicht toont voor elk team specifieke gebieden op het veld waar ze gemiddeld dominant zijn ten opzichte van hun tegenstanders. Deze dominantie wordt gemeten op basis van het aantal balcontacten binnen een specifiek deel van het veld. Wanneer we het bekijken vanuit het perspectief van Lazio: een blauw vakje betekent dat Lazio gemiddeld verantwoordelijk is voor meer dan 55% van de balcontacten binnen dat vakje. Een rood vakje geeft aan dat Lazio voor minder dan 45% van de balcontacten verantwoordelijk is. Alles wat grijs is, bevindt zich ergens tussenin en wordt als gelijkwaardig beschouwd. Een voornamelijk blauw veld duidt er dus op dat het desbetreffende team over het algemeen dominanter is in het veldspel dan hun tegenstander.

Dit is bijvoorbeeld duidelijk zichtbaar bij teams als Napoli. Bij Lazio daarentegen zien we een vrij gebalanceerd speelveld met slechts een klein gedeelte van dominante controle op de helft van de tegenstander. Het is echter ver van het doel van de tegenstander. Als we dit vergelijken met het overzicht van de Eredivisie, dan vallen met name PSV, Feyenoord en Twente op als zeer dominant. Bij deze drie teams zien we dat hun dominantie zich vaak ver uitstrekt op de helft van de tegenstander. In vergelijking hiermee zien we dat Lazio wat minder dominant is op die gevaarlijkere posities.

Lazio Roma in balbezit
Laten we nu eens afstappen van alle cijfers en graphics en vooral met het eigen oog naar het spel van Lazio kijken. Dit seizoen speelt Lazio veelal in een 4-3-3 formatie. Dit doen ze zogezegd in de punt naar achteren. Dat zag er in de meeste wedstrijden zoals onderstaand uit.

Lazio hanteert een zeer zorgvuldige opbouw en probeert het gebruik van lange ballen zoveel mogelijk te vermijden. Over het algemeen bevinden beide centrale verdedigers zich in de eerste fase van de opbouw binnen het zestienmetergebied. Tegelijkertijd blijven de beide vleugelverdedigers laag op het veld om zich beschikbaar te houden voor passes en ruimte te creëren voor andere spelers.

De centrale middenvelders Luis Alberto en Guendouzi bevinden zich hoger op het veld en komen in een latere fase aan de bal. De defensieve middenvelder Rovella blijft lager op het veld en probeert zich vrij te maken wanneer mogelijk. Een essentiële schakel in deze opbouw is doelman Provodel, die niet aarzelt om mee te voetballen en dit over het algemeen prima doet.

Een treffend voorbeeld van deze speelstijl werd geïllustreerd in een moment tijdens de wedstrijd tegen Atalanta. Als Feyenoord de druk niet volledig onder controle heeft, is Lazio in staat om Feyenoord weg te spelen met hun zorgvuldige opbouw.

In de laatste fase van de opbouw beschikt Lazio over twee gevaarlijke buitenspelers, namelijk Zaccagni en Felipe Anderson. Daarnaast hebben ze met Castellanos een naam in de spits die mogelijk bekend is bij Feyenoord-supporters. Dit aangezien de Argentijnse spits niet al te lang geleden werd genoemd in verband met een mogelijke overstap naar De Kuip. Het blijft echter de vraag of Castellanos zal spelen tegen Feyenoord, aangezien de Italiaanse spits Ciro Immobile weer fit is en ondanks een vormdip mogelijk in de basis zal starten.

Sterkhouder Luis Alberto
Een absolute sleutelspeler in balbezit voor Lazio is Luis Alberto. De Spanjaard is de meest creatieve speler aan de kant van Lazio en behoort qua passing tot de absolute top van Italië. De 31-jarige nummer tien is in zo een beetje alle passing stats van de Serie A in de absolute top te vinden. Taak voor Feyenoord om hem over het hele veld te schaduwen.

De grafiek hieronder bevat alle centrale middenvelders van de Serie A. Op de x-as is het percentage succesvolle passes naar de laatste derde van het veld te zien. De y-as geeft het aantal passes naar de laatste derde van het veld. De laatste derde is het gebied van ongeveer 35 meter waarin de goal van de tegenstander staat. Dit is normaal gesproken ook een van de meest lastige plekken om passes te versturen omdat dit doorgaans een druk gebied is. Er is geen speler in de Serie A die meer passes in dat gebied verstuurt per 90 minuten dan Luis Alberto.

Lazio Roma zonder bal
Lazio geeft er de voorkeur aan om wat dieper te verdedigen wanneer de tegenstander in balbezit is, in plaats van hoog druk te zetten. Hierin verschilt hun aanpak aanzienlijk van die van Feyenoord. Een manier om de mate van pressing van een team te beoordelen, is de 'PPDA' (Passes Per Defensive Action). Dit geeft aan hoeveel passes de tegenstander kan spelen voordat er een defensieve actie ondernomen wordt. Een lager PPDAl duidt op een intensievere druk. Lazio heeft een PPDA van bijna 14.78 en staat daarmee op de 15e plaats in de Serie A. Dit bevestigt dat ze over het algemeen niet sterk zijn in het uitoefenen van druk op hun tegenstanders of dit simpelweg niet doen.

In vergelijking daarmee heeft Feyenoord een PPDA van 8.84, wat hen de vierde plaats in de Eredivisie oplevert. Daarom is de verwachting dat Feyenoord tijdens de wedstrijd tegen Lazio waarschijnlijk een groot deel van de balbezit zal hebben.

Lazio hanteert een formatie van 4-5-1 bij het inzakken. Beide vleugelspelers trekken zich terug en nemen een positie in naast de drie middenvelders. Dit was duidelijk te zien in de wedstrijd tegen Celtic FC. Het opvallende is dat Lazio soms zo diep inzakt op hun eigen helft dat schoten vanaf ongeveer 25/30 meter afstand een wapen kunnen zijn. Het moet echter gezegd worden dat Feyenoord sinds het vertrek van Orkun Kökcu naar Benfica niet echt meer een specialist heeft op dat gebied. Dit zou wellicht een reden kunnen zijn om de goede prestaties van Ramiz Zerrouki te belonen met een basisplaats in de Champions League, aangezien hij tijdens zijn periode bij Twente heeft laten zien te beschikken over een uitstekend afstandsschot.

De mogelijkheden van Feyenoord
Ondanks het feit dat Lazio een sterke ploeg is en recentelijk zijn vorm lijkt te hebben hervonden, ben ik van mening dat Feyenoord een goede kans maakt op een overwinning. Er zijn twee specifieke zwaktes opgevallen in de recente wedstrijden van Lazio. Ten eerste lijken ze kwetsbaar voor voorzetten en teruggetrokken ballen. Van de laatste 5 tegendoelpunten kreeg Lazio er maar liefst 4 op deze manier tegen. Vooral de teruggetrokken bal lijkt een effectieve aanvalsstrategie voor Feyenoord, aangezien ze dit ook al veelvuldig toepassen in hun huidige spel.

Een treffend voorbeeld hiervan was te zien in de wedstrijd tegen AC Milan, waar Lazio twee doelpunten incasseerde uit een teruggetrokken voorzet. Bij de openingstreffer (1-0) is duidelijk te zien dat eigenlijk niemand van de spelers van Lazio aandacht besteedde aan doelpuntenmaker Pulisic. Deze kwetsbaarheid kan een kans zijn voor Feyenoord om te profiteren.

Ten tweede is de verwachting dat Romagnoli en Casale/Patric vrij veel moeite zullen hebben met dynamiek in het centrum. Het zijn vrij statische centrale verdedigers die uitblinken in fysieke duels en slimme intercepties. Wat we al vaak hebben gezien bij Gimenez, kan tegen Lazio wellicht nog belangrijker worden: het bewegen uit de spitspositie en proberen een van de centrale verdedigers uit positie te lokken. Dit kan vervolgens ruimte creëren voor de aanvallende middenvelders en vleugelspelers. Feyenoord zal creatief moeten om door de compacte defensie van Lazio heen te breken.

Verwachte opstellingen
Het lijkt erop dat Lazio Roma over een fitte selectie zal beschikken voor de wedstrijd tegen Feyenoord, dus ik verwacht weinig veranderingen ten opzichte van hun voorgaande wedstrijden. Er zijn echter enkele onzekerheden met betrekking tot de posities naast Romagnoli in de verdediging en de spitspositie. Centraal achterin verwacht ik dat Casale zal spelen, maar Lazio heeft in het verleden ook wel eens Patric opgesteld. Wat betreft de spitspositie ga ik ervan uit dat Castellanos zal spelen, aangezien hij de afgelopen twee wedstrijden in de basis stond. Hij was in deze wedstrijden goed voor één goal. Immobile speelde tegen Celtic, maar lijkt in een vormcrisis te verkeren.

Aan de kant van Feyenoord zijn er enkele afwezigen te melden. Trauner is nog niet volledig fit om te starten, en Ivanusec moet nog genoegen nemen met een plek op de bank. Daarnaast heeft Minteh wat lichte klachten overgehouden aan de wedstrijd tegen Vitesse, en het is onduidelijk of hij fit genoeg zal zijn om te spelen. Gimenez werd in dezelfde wedstrijd uit voorzorg gewisseld, maar lijkt wel fit genoeg te zijn voor zijn Champions League debuut. Op basis van deze informatie verwacht ik de volgende opstellingen voor de wedstrijd op woensdagavond.

Het is ook mogelijk om met Zerrouki te starten in plaats van Minteh. In dit geval zou Stengs naar de rechterkant verschuiven en Timber een positie naar voren opschuiven, wat zou zorgen voor iets meer defensieve stabiliteit. Bovendien heeft Zerrouki zichzelf echt bewezen in zijn laatste speelminuten, en zijn afstandsschot kan een waardevol wapen zijn voor Feyenoord.

Conclusie
Als we kijken naar de mogelijkheid van een positief resultaat tegen dit Lazio, dan lijkt dat zeer realistisch. Lazio is een sterk team dat de voorkeur geeft aan verzorgd voetbal. Ondanks een moeizame start in de competitie, hebben ze zich de afgelopen weken duidelijk herpakt. De grootste kansen voor Feyenoord liggen in het benutten van voorzetten en teruggetrokken ballen, waar Lazio kwetsbaar lijkt te zijn. Dit blijkt ook uit het feit dat vier van de laatste vijf tegendoelpunten op deze manier zijn gevallen. Daarnaast hebben ze moeite met de beweeglijkheid in het centrum van hun verdediging, en een dynamische speler zoals Giménez kan hen aanzienlijke problemen bezorgen. Al met al ben ik optimistisch over de kansen van Feyenoord in deze uiterst belangrijke Champions League-wedstrijd.

Geschreven door Melvin Dupper